Ψυχολογικές επιπτώσεις της έκτρωσης

του ψυχιάτρου π. Στυλιανού Καρπαθίου

Από την πλευρά της ψυχιατρικής οι αμβλώσεις αποτελούν βασική αιτία σημαντικών ψυχολογικών διαταραχών, κυρίως στη γυναίκα που υφίσταται άμεσα έντονο ψυχοσωματικό τραυματισμό.
Οι διαταραχές αυτές, εκδηλώνονται τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, είναι δε συνειδητές ή ασυνείδητες: δηλαδή είτε συνδέονται άμεσα με το τραυματικό αυτό γεγονός της άμβλωσης, (συνειδητές) είτε εμφανίζονται ψυχοπαθολογικές αντιδράσεις με τις οποίες μασκαρεύεται το συγκεκριμένο πρόβλημα (ασυνείδητες).
Η άμβλωση συνιστά βίαιη παρέμβαση τόσο στο σωματικό ΕΓΩ της γυναίκας, όσο και στην άμεσα συνδεδεμένη με αυτό, ψυχολογίας της. Ως μέτρα αντιστάθμισης στην ψυχοπιεστική (στρεσογόνο) κατάσταση που δημιουργεί η άμβλωση και απειλεί με κατάρρευση τον ψυχικό κόσμο της γυναίκας, χρησιμοποιούνται κυρίως οι ψυχολογικοί αντισταθμιστικοί μηχανισμοί της απώθησης της ενοχής, της μετάθεσης του προβλήματος, της εκλογίκευσης της συγκεκριμένης πράξεως. Οι μηχανισμοί όμως αυτοί δεν προσφέρουν καθοριστική και εις βάθος λύση του προβλήματος, γι' αυτό και η θετική τους δράση στην οικονομία της ψυχικής υγείας της γυναίκας, είναι χρονομετρημένη.
Το πρόβλημα υφίσταται, αλλά εμποδίζεται με τα υπάρχοντα στην ανθρώπινη φύση τεχνάσματα των μηχανισμών αυτών. Η Ανάδυση του μοιάζει δηλαδή σαν τη φωτιά καλυμμένη από τη στάχτη. Γι' αυτό παρά την πρόοδο της ηλικίας η αίσθηση ότι πρέπει να 'πληρώσει' γι' αυτό που επέτρεψε να της συμβεί, παραμένει ισχυρή και ακέραιη.
Οι κυριότερες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις που παρατηρούνται στη γυναίκα η οποία υπέστη άμβλωση είναι οι εξής:
α) Έντονα αισθήματα μειονεξίας απέναντι σε κάθε νέα γυναίκα που βρίσκεται στην αναπαραγωγική της ηλικία, και κυρίως σε εγκυμονούσες, με γενικότερη επίδραση στην εν γένει συμπεριφορά της με αποτέλεσμα τη γενικευμένη αυτό-υποτίμηση της σε κάθε γεγονός και κατάσταση της ζωής
β) Φοβικά αισθήματα που τροφοδοτούνται από τη βίαιη τραυματική παρέμβαση στο σωματικό της ΕΓΩ. Οι φαντασιώσεις με θέμα το βιασμό είναι συχνότατες.
γ) Βαθιά ενοχικά αισθήματα ενσυνείδητα, ή αποκρυπτογραφημένα μέσα από συμβολικές αναγωγές σε εφιαλτικά όνειρα αλλά και γεγονότα της καθημερινότητας,
δ) Αγχώδεις αντιδράσεις ιδιαίτερα έντονες. Η γυναίκα δεν ανέχεται ούτε τον εαυτό της, με συνέπεια αϋπνίες και προβλήματα συμπεριφοράς προς οιανδήποτε κατεύθυνση.
ε) Καταθλιπτικές διαταραχές επειδή κυριαρχεί συνειδητά ή ασυνείδητα η 'στέρηση' δηλαδή η βασική αιτία πρόκλησης καταθλιπτικού συνδρόμου. Πρόκειται βέβαια για τη στέρηση του παιδιού που φαίνεται πως στην ψυχολογία της γυναίκας, έχει προσωπικότητα από την ώρα της συλλήψεως.
στ) Μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας και άμβλυνση του ηδονικού αισθήματος (καθαρά ψυχογενούς αιτιολογίας) και σε νεαρότατες ακόμα ηλικίες.
ζ) Αισθήματα επιθετικότητας στους άνδρες ως ασυνείδητη αντίδραση στον 'πρωταίτιο' του προβλήματος.
η) Υστερικές εκδηλώσεις που μπορούν να υποδυθούν κάθε εκδήλωση νοσολογικής καταστάσεως.
θ) Αισθήματα βαθύτατης αποτυχίας στη ζωή και μίας έρπουσας απόγνωσης που απομυζά όλη την ψυχική ενέργεια της γυναίκας.
ι) Υπερπροστατευτικότητα στα υπάρχοντα παιδιά ως προσωπική ψυχολογική ανάγκη και όχι ως εκδήλωση ειλικρινούς αγάπης. Έτσι θέλει να πείθει εαυτήν ότι μπορεί να αντισταθμίζει ένα 'κακό' με μία συναισθηματική υπερβολή της οποίας τα αποτελέσματα είναι προφανώς αρνητικά.

Πηγή: Εφημερίδα "Καθημερινή", 16.1.2005